Een
nis
die halfrond in de wand steekt wordt een uitgeschulpte nis genoemd.
In plattegrond gezien is de nis halfrond (of vormt tenminste een cirkelsegment).
De bovenzijde is meestal ook halfrond.
In de
romaanse bouwkunst
komt deze nis regelmatig voor, vooral in of bij het
koor.
Wanneer de nissen een reeks vormen, ontstaat een patroon,
dat de wand geleedt en voor een fraai spel van het licht kan zorgen.
Het motief is al oud, ook in de
Romeinse
en de
vroeg-christelijke
architectuur komt het voor.
In de
19e eeuw
keert de uitgeschulpte nis plots terug als kachelnis: de hoge
kachel
kan er gemakkelijk een plaats in vinden.
Tekst: Jean Penders, 10-2005. Bronnen: zie literatuurlijst. Foto: Jean Penders